Altijd spannend wanneer je naar een onbekende bestemming vliegt. Reis je naar Zuid-Afrika of Namibië? Dan hoor je vast een taal die verdacht veel op het Nederlands lijkt: het Afrikaans! En of je het nu wilt of niet, deze geweldige taal zal je doen giechelen. Het Afrikaans klinkt voor ons dan ook als een soort hilarisch Nederlands waar je moeilijk niet van kunt houden.
Begrijpen? Geen probleem nie!
Spreken? Dit is 'n bietjie moeiliker ?.
Hier volgen enkele basics van het Afrikaans!
Zuid-Afrika en Namibië zitten in de hysbak! Hoog tijd dus dat het Afrikaans in je koppie zit. Vaak raak je al ver door wat logisch denkwerk. Een hysbak is bijvoorbeeld een bak die hijst. Een lift dus!
Het is slechts een klein verschil met ons “alsjeblieft” en “dank u”, maar het moet gezegd worden: wie “asseblief” en “dankie” zegt, klinkt veel schattiger en wordt meteen gepromoveerd tot cutie. De érg dankbare cuties kunnen gaan voor “baie dankie”.
Je denkt misschien eerst “hè?”, maar een driehoekiedoekie is een bikini. En daar zit meer logica achter dan achter ons Nederlands woord. Tenzij je enkel bandeaus draagt, want die zijn niet driehoekig. Maar je snapt het idee.
Terwijl de hele wereld zegt: kameleon, chameleon, camaleón, caméléon, … zegt het Afrikaans: keep it simple, stupid. Waarom kameleon zeggen als verkleurmannetje evengoed kan?
Het gebeurt vast dat je op jeepsafari door Afrika bent en je gids plots roept: “kyk, 'n kameelperd!”. Gelukkig weet je nu dat dit een giraf is en verwaarloos je dit prachtige beest niet door als een bezetene op zoek te gaan naar een “kameelpaard”. Wat dat ook moge zijn.
Wanneer je gids daarna “kyk, ’n seekoei!” roept, ben je weer vertrokken op hopeloze zoektocht. Het Afrikaans leek altijd zo logisch. Tot nu. Een “seekoei” is namelijk helemaal geen “zeekoe”, maar het is wel een “koei” van een beest. Hou je ogen open voor het nijlpaard!
Droom je sinds My Little Pony alleen nog maar van zo’n donzig minipaard? Laat je dan niet foppen door de “bromponie”. Het is wel een soort brommende pony, maar helaas niet zo fluffy. Het is gewoon een scooter!
Wie zich verdiept in de Afrikaanse geschiedenis kijkt misschien raar op als ze het hebben over een “van-nikse-nie-bang-skip”. Met die Afrikaanse oorlogsschepen valt duidelijk niet te sollen!
Voor de roadtrippers onder ons: geen paniek (of voor de scifi-fans: sorry), er staan geen robots langs de kant van de weg in Zuid-Afrika of Namibië. Wanneer iemand je aanraadt om rechtsaf te slaan bij de eerste “robot”, rijd je gewoon rustig verder tot je een stoplicht ziet.
Hopelijk krijg je geen “papwiel” tijdens je rit richting de robot. Met zo’n lekke band kom je ook niet ver. En dan kom je misschien te laat voor de “braai”!
En je wilt niet te laat komen voor de braai, want dat is een heerlijke barbecue vol Zuid-Afrikaanse gerechten. In Zuid-Afrika zijn ze zo zot van braai dat de multiculturele Erfenisdag op 24 september er ook bekend staat als Nationale Braaidag.
Om wat sfeer te brengen op die Nationale Braaidag kan je je “bekfluitje” meenemen. Het Nederlandse “mondharmonica” klinkt in dit geval toch net wat eleganter.
En dan komt er weer dat moment om “tatta” de zeggen. In ’n mens se eie huis tik die klok die mooiste, maar je zal zonder twijfel snel weer snakken naar de Afrikaanse ambiance.
Sien jou gou, Afrika. Tatta!
