Hoe gids Moses reizigers het echte leven in Oeganda laat ontdekken

In 2014 zien Marijke D’Herde, op dat moment begeleidster van de Joker-groepsreis Rwanda-Oeganda, en Moses Sanyu, één van de chauffeurs/gidsen, elkaar voor het eerst. Die eerste ontmoeting gooit hun hele leven door elkaar.

Een klik en dezelfde ambitie zijn het begin van een gezamenlijk project: community based tourism in Oeganda. Ofte: reizigers die in nauw contact komen met een plaatselijke gemeenschap en zo het échte leven in een land met een zwaar oorlogsverleden mogen ervaren. De grote droom van Moses.

Met de steun van Marijke richt Moses de Entwiga Community Experience op. Hij wil reizigers het echte leven in Oeganda leren kennen. Daarom nodigt hij hen uit in zijn eigen gemeenschap, Entwiga, en laat hen via activiteiten of een homestay deelnemen aan het dagelijkse bestaan.

Moses: “Oeganda is veel meer dan wildlife. Door samen te koken of op het veld te werken, via een homestay of door naar de markt te gaan leer je elkaar en elkaars leven écht kennen. Zo’n ervaring heeft impact.”

Maar hoe stoom je een gemeenschap in Oeganda, een land dat jarenlang gebukt ging onder conflicten, klaar om westerse toeristen te ontvangen? Daar speelde Marijke, reisbegeleidster en  maatschappelijk werker, een rol.

In Oeganda zijn de gevolgen van het geweld de voorbije decennia nog steeds voelbaar. (Huiselijk) geweld ten gevolge van armoede, traumatische ervaringen en onveiligheid is geen uitzondering. De angst om te spreken en fouten te maken is groot.

Marijke: “Durven communiceren met de klanten en initiatief nemen is een must voor iedereen die in toerisme wil werken. Tijdens trainingen vragen deelnemers om rond zelfvertrouwen te werken. Ze vragen ook naar een alternatief voor geweld. Ze willen graag leren hoe je invloed kan hebben zonder dwang of geweld.”

Moses bevestigt dat: “Bij een homestay moeten zowel de gastfamilie als de toeristen uit hun comfortzone treden. Het is dus belangrijk dat gastfamilies zichzelf beter leren kennen en zich openstellen voor anderen, zonder argwaan en vooroordelen.”

Een project waar ontmoeting en ervaring centraal staan: dat deed een gigantische bel rinkelen bij Joker en Karavaan. Samen met Moses en Marijke besloten we dat de aankoop van een minibus letterlijk en figuurlijk de motor zou zijn van het project dat ze voor ogen hadden. Moses kreeg een renteloze lening en kocht begin 2017 de minibus. Hij neemt reizigers mee langs de hoogtepunten in zijn land, en nodigt hen uit in zijn gemeenschap. Met de inkomsten betaalt hij de lening terug.

De impact van de minibus gaat veel verder. Moses: “Dankzij de minibus hebben we veel meer mogelijkheden. Zo kan ik een dorpsgenoot naar het ziekenhuis brengen. Of kan ik de leerlingen van mijn vroegere school gratis meenemen voor een studie-uitstap naar het Kibale National Park hier vlakbij. Zo zien ze van kleins af aan waarom het zo belangrijk is om de natuur te beschermen.”

Nog indrukwekkender is het verschil dat de Entwiga Community Experience maakte voor Moses’ gemeenschap. Moses werkt zoveel mogelijk samen met mensen die vroeger geen inkomsten hadden uit het groeiende toerisme in hun regio. En dat betekent: welgekomen extra inkomsten voor heel wat gezinnen, bijvoorbeeld om het hoge schoolgeld te betalen.

Maar ook: geld om te investeren in de gemeenschap zelf, zoals een herbebossingsproject met drie inheemse boomsoorten. Gaandeweg kwam ook Moses’ grote droom uit: de gesprekken tussen reizigers en de inwoners van de gemeenschap zijn er gekomen. De gemeenschap en haar cultuur worden oprecht gewaardeerd door de bezoekers.

Moses: “Het community bases tourism heeft de gemeenschap ook dichter bij elkaar gebracht. We ontdekken veel over onszelf en wat we allemaal hebben. Als je van toeristen hoort dat hun cultuur verloren is gegaan, is dat voor ons een extra stimulans om de onze door te geven aan nieuwe generaties. Als reizigers verwonderd zijn over onze natuur, dan is dat een goede motivatie om deze te beschermen.”

Het project stopt niet hier. Moses wil de rol van zijn gemeenschap in het community based tourism nog vergroten. Dat impliceert: meerdere mensen betrekken bij het project, vooral zij die het op dit moment moeilijk hebben. En natuurlijk ook meer toeristen warm maken voor deze manier van reizen.

Verder op zijn lijst met toekomstplannen? Investeren in een tweede minibus. “Want dan kunnen we nog beter ons werk doen,” aldus Moses.

In 2019 trok onze Fairtrade Reporter Roselien naar het Entwiga Community Project en maakte er deze prachtige video over. 

Wil je graag kennismaken met Moses? Kan je niet wachten om een homestay  te doen bij de families van de Entwiga-gemeenschap? Ga mee op groepsreis naar Rwanda en Oeganda.